সুস্থ থাকার জন্য শাক-সবজি খাদ্য তালিকায় রাখার বিকল্প নেই। বর্তমানে চিকিৎসক এবং পুষ্টিবিদেরা যে সুষম তালিকা অনুসরণ করতে বলেন, সেখানে মাছ, মাংস, ডিম, দুধের মতো প্রোটিনের পাশাপাশি সবুজ শাক-সবজি রাখার কথা উল্লেখ করেন।
শাক-সবজি মানবদেহে নানা ধরনের জরুরি ভিটামিন এবং মিনারেল সরবরাহ করে থাকে, এবং এর ফাইবার মানব দেহের জন্য উপকারী এবং সুস্থতার জন্য আবশ্যক।
সারা বিশ্বজুড়ে রান্না করে কিংবা কাঁচা অবস্থাতেই খাওয়া যায় এমন অনেকধরনের শাক-সবজি প্রতিনিয়তই খাওয়া হয়ে থাকে।
বিশেষত, বাঙালি রান্নায় ব্যবহৃত হয় এমন উল্লেখযোগ্য শাক-সবজি নাম এবং সেগুলোর ইংরেজি নাম নিচে তালিকা আকারে দেয়া হলঃ
Vegetable Name in English and Bengali (শাক সবজির নামের তালিকা):
Vegetable Bangla Name | Vegetable English Name |
---|---|
আলু | Potato |
বেগুন | Eggplant/ Brinjal |
পেঁপে | Papaya |
শিম | Beans/ Hyacinth bean (হায়েসিন্থ) |
মূলা | Radish (র্যাডিস) |
ফুলকপি | Cauliflower |
বাঁধাকপি | Cabbage |
পটল | Pointed gourd |
শালগম | Turnip (টার্নিপ) |
বিট | Beetroot |
বরবটি | Green/String beans |
চিচিঙ্গা | Snake gourd |
ঝিঙ্গে | Ribbed gourd |
ধুন্দুল | Sponge gourd/zucchini (জুকিনি) |
করলা/ উচ্ছে | Bitter gourd |
ঢেঁড়স | Lady finger/ Okra |
লাউ | Bottle gourd |
কাঁচা কলা | Plantains (প্ল্যান্টেইনস) |
কুমড়া | Pumpkin |
মিষ্টি কুমড়া | Sweet gourd |
চাল কুমড়া | Wax gourd |
টমেটো | Tomato |
চেরি টমেটো | Cherry tomato |
কচু | Arum spinach |
মান কচু | Arum root |
কচুর মুখি | Taro stem root |
কচুর লতি | Arum lobe |
শশা | Cucumber |
গাজর | Carrot |
ক্ষীরাই | Cucumber (short) |
লেবু | Lemon |
কাঁকরোল | Spiny gourd |
মিষ্টি আলু | Sweet Potato |
গাছ আলু | Air yam/ air potato |
কলার মোচা | Plantain flower |
ডাটা | Stem amaranth (স্টেম এমারান্থ) |
লাল শাক | Red amaranth |
কুুমড়া শাক | Gourd leaf |
লাউ শাক | Bottle gourd leaf |
কলমি শাক | Water amaranth |
থানকুনি | Indian pennywort |
পাটশাক | Jute leaves |
মূলা শাক | Radish leaves |
সরিষা শাক | Mustard green |
কচু শাক | Colocasia leaves |
পালং শাক | Spinach (স্পিনিচ) |
ঢেঁকি শাক | Edible fern |
ডাটা শাক | Green amaranth |
পুঁই শাক | Indian spinach |
শেচি শাক | Haicha |
কাটা শাক/কাটা লতি | Spiny amaranth |
মেথি শাক | Fenugreek Leaves (ফেনইয়াগ্রিক) |
পেঁয়াজ কলি | Onion sprouts |
ক্যাপসিকাম | Capsicum |
মটরশুঁটি | Pea |
লেটুস পাতা | Lettuce leaf |
ধনিয়া পাতা | Coriander Leaves |
বাঁঁশ কোড়ল | Bamboo shoots |
শাপলা | Water lily/ Shapla |
হেলেঞ্চা শাক | Buffalo spinach |
সাজনা | Drum Stick |
ব্রকলি | Broccoli |
ওলকপি | Kholrabi (খোলরাবি) |
কাঁচা আম | Mango green (unripe) |
কাঁচা কাঁঠাল | Jackfruit green (unripe) |
সয়াবিন | Vegetable soybean |
পুঁদিনা | Peppermint/Mint |
বেবিকর্ণ | Baby corn |
মাশরুম | Mushroom |
বক চয় | Bok Choy |
লেমন গ্রাস | Lemongrass |